BDO w branży HoReCa – ogół zagadnień związanych z systemem BDO

HoReCa, jest to skrót od słów z j. angielskiego: Hotel, Restaurant, Catering/Café, to określenie sektora hotelarskiego łącznie z gastronomicznym. Pojęcie „HoReCa” użyto pierwszy raz oficjalnie w 1949 r. (data powstania Międzynarodowego Związku Krajowych Organizacji Hotelarskich, Restauracyjnych i Kawiarnianych). Zatem, na dzień dzisiejszy, pod termin HoReCa, przypisuje się ogół elementów składających się na produkty i usługi oferowane przez branżę gastronomiczną oraz turystyczną (hotelarską). Wspomnieć należy między innymi, iż branża obejmuje: restauracje, kawiarnie, cukiernie, foodtrucki, pizzerie, firmy cateringowe, bary, puby, hotele, bazy noclegowe, pensjonaty, zakłady produkcyjne żywności oraz produktów dla branży, np. sprzęty, tekstylia, akcesoria. Należy pamiętać też o halach produkcyjnych, punktach logistycznych i magazynach, które biorą udział w procesie.

 

BDO, baza danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami, stanowi rejestr podmiotów gospodarujących odpadami, które wprowadzają do obrotu produkty w opakowaniach lub same opakowania. Argumentem za wprowadzeniem BDO było zwiększenie kontroli w gospodarce odpadami, zmniejszenie zjawiska nielegalnego składowania odpadów. System BDO pozwala na sprawozdawczość drogą elektroniczną (Urząd Marszałkowski), tworzenie wpisów rejestrowych, a także ewidencję odpadów i opakowań.

 

W przypadku branży gastronomicznej, obowiązek wpisu do rejestru BDO dotyczy większości przedsiębiorców (w przypadku spełnienia przynajmniej jednego z wymienionych warunków): wytwórca odpadów, wprowadzanie produktów w opakowaniach na rynek, wprowadzanie opakowań na rynek, oferowanie klientom opakowań z tworzyw sztucznych, za które pobierana jest opłata recyklingowa.

 

 

Większość odpadów generowanych przez lokale gastronomiczne to resztki jedzenia (odpady komunalne). Przykładowo, poniżej zestawienie odpadów innych niż komunalne, generowanych w gastronomii. Dla każdego kodu podane zostały limity wagowe na rok, dla których nie obowiązuje prowadzenie ewidencji (Rozporządzenie Ministra Klimatu z dnia 23 grudnia 2019 r. w sprawie rodzajów odpadów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów): 15 01 01 – opakowania z papieru i tektury, np. kartony, papierowe opakowania po produktach – do 0,5 [Mg]/rok, 15 01 02 – opakowania z tworzyw sztucznych, np. folie, plastikowe opakowania – do 0,5 [Mg]/rok, 15 01 04 – opakowania z metali, np. puszki, opakowania z metalu – do 1 [Mg]/rok, 15 01 07 – opakowania ze szkła, np. słoiki, szklane butelki, opakowania ze szkła – do 0,5 [Mg]/rok, 15 01 11* – opakowania z metali zawierające niebezpieczne porowate elementy wzmocnienia konstrukcyjnego (np. azbest), włącznie z pustymi pojemnikami ciśnieniowymi, np. opakowania typu spray po śmietanie – do 0,05 [Mg]/rok, 15 02 03 – sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania (np. szmaty, ścierki) i ubrania ochronne inne niż wymienione w 15 02 02, np. rękawiczki, ręczniki jednorazowe, szmatki, ubrania ochronne niezanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi – do 0,2 [Mg]/rok, 16 02 14 – zużyte urządzenia inne niż wymienione w 16 02 09 do 16 02 13, np. miksery, blendery, komputery, drukarki, tonery – do 0,1 [Mg]/rok. Jeśli lokale gastronomiczne wytwarzają odpady w większych ilościach i przekroczą określony limit roczny lub wytwarzają inne rodzaje odpadów, niewymienione ww. rozporządzeniu, tj. np. 20 01 25 – oleje i tłuszcze jadalne (m.in. olej posmażalniczy tzw. UCO), to wymagają, jako wytwórca odpadów, wpisu do rejestru BDO.

 

 

– Wprowadzanie produktów w opakowaniach.

 

Szczególnie w sytuacjach sprzedaży dań na wynos i z dowozem, realizowanych przez pizzerie, restauracje, bary szybkiej obsługi i inne. Lokale wykorzystują przy tym różnego rodzaju opakowania jednorazowe, lunch boxy, które nie pozostają bez wpływu na środowisko.

 

– Wprowadzanie opakowania na rynek (import).

 

Przypadek, w którym opakowania kupowane są od zagranicznego dostawcy.

 

– Oferowanie klientom opakowań z tworzyw sztucznych (za które pobierana jest opłata recyklingowa).

 

Sytuacja udostępniania toreb plastikowych dla klientów za obowiązkową opłatą recyklingową (np. możliwość kupna plastikowych toreb przez klientów do zapakowania dań na wynos, dowóz).Ministerstwo Klimatu, obok głównego obowiązku rejestracji w bazie BDO, nakłada na przedsiębiorców wprowadzających i gospodarujących opakowaniami ponadto:

 

– regulowanie opłat: rejestrowej i rocznej,

– konieczność wpisu do rejestru, utrzymywania aktualnych danych,

– umieszczanie numeru rejestrowego w każdej oficjalnej dokumentacji przedsiębiorstwa,

– prowadzenie kampanii edukacyjnych (alternatywnie dokonanie opłaty w urzędzie marszałkowskim),

– przekazanie konsumentom informacji o prawidłowym postępowaniu z opakowaniami,

– ewidencjonowanie opakowań i odpadów (przechowywać przez 5 lat),

– osiąganie wymaganego poziomu odzysku (samodzielnie lub przez organizację odzysku) lub uiszczenie opłaty produktowej w urzędzie marszałkowskim,

– przedstawienie rocznych sprawozdań za odpady i opakowania,

– ewidencja toreb plastikowych, pobieranie opłaty recyklingowej,

– wykreślenie z BDO w ciągu 14 dni od chwili zatrzymania działalności.

 

Warto wspomnieć o ustawie z dnia 14 kwietnia 2023 r. o zmianie ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i niektórych innych ustaw. Celem ustawy jest wdrożenie do polskiego porządku prawnego postanowień dyrektywy europejskiej, w sprawie zmniejszenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko, tzw. dyrektywy plastikowej (ang. single-use plastics). Zmiany w znacznym stopniu dotyczą sektora HoReCa i spożywczego. Powstaną nowe obowiązki dla firm (przedstawione poniżej).

 

– Zakaz wprowadzania do obrotu.

 

Dotyczy wybranych produktów jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego: sztućce (widelce, noże, łyżki), talerze, słomki, mieszadełka, pojemniki na posiłki zrobione z polistyrenu ekspandowanego do bezpośredniego spożycia, na miejscu lub na wynos; pojemniki oraz kubki na napoje (w tym ich zakrętki i wieczka) wykonane z polistyrenu ekspandowanego.

 

– Opłata od sprzedawanych opakowań.

 

Pojemniki na dania, kubki na napoje zostaną objęte nową opłatą, wynoszącą do 1 zł/szt. opakowania (na terenie kraju). Warto wspomnieć, że sprzedający opakowania będzie musiał zapewnić też opakowania z materiałów innych niż tworzywo sztuczne, np. opakowania biodegradowalne.

 

– Opłata od wprowadzenia produktów do obrotu.

 

Następna opłata związana jest z wprowadzaniem na rynek pewnych produktów jednorazowych z tworzyw sztucznych. Ma ona zostać przeznaczona na pokrycie kosztów zbierania, uprzątania, transportu, przetwarzania odpadów powstałych z produktów tego samego rodzaju, które przedsiębiorca wprowadził do obrotu. Maksymalna stawka opłaty w Polsce ma wynosić 5 groszy od 1 sztuki opakowania.

 

– Opłata od wprowadzenia produktów do obrotu.

 

Ta opłata związana jest z wprowadzaniem do obrotu określonych produktów jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego, która ma być przeznaczona na pokrycie kosztów zbierania.

 

– Obowiązkowe oznakowanie.

 

Istnieje też konieczność stosowania oznaczeń pewnych opakowań z tworzyw sztucznych, po to, aby m.in. informować konsumentów z czego opakowanie wyprodukowano (obowiązek dotyczy jednorazowych kubków na napoje).

 

– Inne obowiązki.

 

W dyrektywie przewidziano wiele obowiązków, dotyczących m.in. sprawozdawczość, ewidencjonowanie, wspieranie akcji edukacyjnych.

 

Podatek od plastiku będzie obowiązywał już od 2024 r., co wiąże się z nowymi obowiązkami i opłatami czekającymi na przedsiębiorców.